Uluslararası Çalıştay Platformu (INTWOP) ve Ortadoğu Araştırmaları Merkezi(ORSAM) işbirliğinde “Güncel Gelişmelerle Orta Doğu” başlıklı panel düzenlendi.
Prof. Dr. Ahmet Uysal’ın açılış konuşmasıyla başlayan Panel’de Orta Doğu’da gerçekleşen son gelişmeler ele alındı. Uysal, tüm dünyada yeni bir düzen arayışı olduğuna, bu arayışın en yoğun yaşandığı yerin ise Orta Doğu bölgesi olduğunu belirtti. Uysal, bölgedeki güncel gelişmelerin tarihi arka planlarına değindi. Mîsâk-ı Millî’de Arap topraklarının kaderinin Arap halkları tarafından tayin edilmesi yönündeki maddeye karşın bölge halklarının halen yeterince söz sahibi olmadığını belirtti. Uysal aynı zamanda, Türkiye’nin bölgeyle olan bağlarının unutulmaması ve kuvvetlendirilmesi gerektiğini vurguladı. İş dünyasından, bürokratik kanallara bölgeye yönelik çok kapsamlı bakış açısının gerekliliğini belirtti. Uysal özellikle gençlerin bölge üzerine bilinçlenmesinin önemli olduğunu belitti. Bu vesileyle INTWOP’un düzenlediği çalışmaların önemine değindi.
Uysal’ın ardından Oytun Orhan konuşmalarını gerçekleştirdi. Özellikle Suriye özelinde analizlerini paylaşan Orhan, Türkiye’nin gelecek dönemde karşılaşabileceği olayları ele aldı. On yılı aşkın süredir devam eden Suriye iç savaşında, bölgede başat sorunların varlığına değindi. Orhan, özellikle İdlib ve Fırat Nehrinin doğusunun ve siyasi çözümün öne çıkan başlıklar olduğunu vurguladı. 2020 yılında İdlib’te sıcak gelişmelerin yaşandığını belirten Orhan, Türkiye, Rusya ve Şam rejimi arasındaki rekabetin devam ettiğini belirtti. Türkiye’nin bölgede yaşanan gelişmeler sonucu gerçekleştirdiği Bahar Kalkanı Operasyonunun önemine değinen Orhan, Operasyon sonrası imzalanan ve halen yürürlükte olan 5 Mart Mutabakatının içeriğini aktardı. Orhan, Fırat Nehri’nin doğusunun Rejim sınırları dışında olduğu ve bölgede ABD destekli YPG güçlerinin bulunduğunu belirtti. Türkiye’nin YPG güçlerine karşı düzenlediği Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekâtlarının önemini ve başarısını vurgulayan Orhan, bölgede YPG tehtidinin sınırlandırılmaya çalışıldığını belirtti. Siyasi çözüm konusunda ise Cenevre sürecinin ve Astana süreçlerinin işleyişine değinen Orhan, Soçi süreci sonrası oluşturan Anayasa Komisyonuna değindi. Orhan konuşmasının sonunda, Biden yönetiminin Suriye krizine yönelik yaklaşımı üzerine tahminlerini aktardı. Suriye’nin durumunun Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerini şekillendirici etkisi olacağını belirtti.
Panel’in devamında Dr. Mustafa Yetim, Körfez bölgesi üzerine açıklamalarda bulundu. Yetim, bölgenin petrol ve doğalgaz açısından zengin olduğunu belirtti. Enerji kaynaklarının XX. yüzyılının başından itibaren bölgenin kaderini şekillendirdiği ifade etti. Dünya’daki enerji rezervlerinin %50’sinin ve Orta Doğu’daki petrollerin %90’ının Körfez bölgesinde bulunduğunu belirten Yetim, kaynakların oluşturduğu zenginliğin halka yeterince yansıtılmadığını ifade etti. Bölge devletlerinin enerji gelirlerine bağımlı olduğunu vurgulayan Yetim, Körfez ülkelerinin ekonomilerinin kırılgan yapılarına işaret etti. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran arasında gerçekleşen rekabeti analiz eden Yetim, söz konusu ülkeler arasındaki çekişmenin tarihi kökenlerine değindi. Bölgenin jeopolitik denklemlerini inceleyen Yetim, konuşmasında Katar ile Türkiye arasında süren iş birliğine de değindi. Yetim, 2021 yılında Türkiye ile bölge ülkelerin ilişkilerinin normalleşmesi, Biden iktidarının bölgeye yönelik olası politikalarını ve bölge ülkelerinin İran ile olan ilişkilerinin seyri üzerine yorumlarını paylaşarak konuşmasını sonlandırdı.
Panelistlerin konuşmaları ardından, katılımcılar panelistlere sorularını yöneltti. İnteraktif bir şekilde geçen soru-cevap kısmının ardından Uluslararası Çalıştay Platformu Başkanı Halis Aküzüm kapanış konuşmasında bulundu. Aküzüm, Panel kapsamında başta Ortadoğu Araştırmalar Merkezi(ORSAM) ve Prof. Dr. Ahmet Uysal’ın katkılarına teşekkürlerini iletti. Dr. Mustafa Yetim ve Oytun Orhan’ın panelist olarak ağırlamanın bir onur olduğunu belirten Aküzüm, tüm katılımcılara teşekkürlerini iletti ve INTWOP bünyesinde gerçekleştirilecek gelecek etkinliklerde görüşme çağrısında bulundu.
INTWOP 